Planowana liczba odbiorców: 25 osób- jedna grupa przedszkolna
Czas trwania: 45 min

Cele ogólne

• poszerzanie wiedzy o Puszczy Amazońskiej i jej mieszkańcach,
• kształtowanie postawy odpowiedzialności za środowisko,
• poszerzanie wiedzy na temat zasobów naturalnych ziemi.

Metody

• podające,
• ekspresyjne,
• ćwiczeniowe.

Opis metodologii działań

Przygotowania

Do wykonania scenariiusza należy odpowiednio wcześnie przygotować  sylwetki zwierząt z  wycięte kartonu i papieru (mrówkojad, leniwiec, tukan, jaguar, pancernik, wąż boa, typowe motyle, żaba, które będą potrzebna do teatrzyku. Do prezentacji– zdjęcia roślin rosnących w Puszczy Amazońskiej (maniok, owoce acai, guarana, wanilia, banany, ananasy, marakuja). Dodatkowo: rzutnik multimedialny, komputer, magnetofon, nagrane odgłosy dżungli: szum roślin, nawoływania zwierząt, brzęczenie owadów, rechot żab, kukiełki tekturowe (narrator, mężczyzna, chłopiec, małpka, boa, 2 motyle, tukan, żaba, jaguar, 2 pancerniki, mrówkojad, leniwiec),  tekst opowiadania (załącznik nr 2), nagrane odgłosy Puszczy Amazońskiej, ilustracja drzewa kapokowego, parawan, szary papier z narysowanymi konturami Ameryki Płd. i zaznaczonym terenem Puszczy Amazońskiej, koperty z obrazkami: jabłko, gruszka, marchewka, ziemniak, marakuja, banany,  kawa, papaja, czekolada, ananasy, lekarstwa, opona, drzewo kauczukowe, patat, klej,  kolorowe pióra, nagrane odgłosy dżungli,

Źródła:

Źródła internetowe

1. Amazonia [hasło w:] Wikipedia. Wolna encyklopedia, [kod dostęu:] pl.wikipedia.org/wiki/Amazonia‎,
2. Amazonia [artykuł], blog internetowy Renaty Zarzyckiej, [kod dostępu:] renatazarzycka.pl/2011/12/amazonia-selva-lasy-brazylia/

Publikacje:

1. Edukacja globalna dzieci zmienia świat - scenariusze zajęć do edukacji w przedszkolu, praca zbiorowa, 2012.

Załączniki

Załącznik nr 1

Spacer przez Amazonię
- opowieść ruchowa

Jesteśmy w gorącym i wilgotnym lesie deszczowym. Jest naprawdę ciepło, pot spływa nam po plecach. Las jest tak gęsty, że musimy przedzierać się przez niego, odgarniając rośliny, a czasem nawet wyrąbując maczetami drogę. Dookoła panuje mrok, bo wysokie drzewa tworzą nad nami zielony dach, przez który wpada niewiele światła. Idziemy powoli, żeby nie potknąć się o korzenie, niższe rośliny, no, i żeby nie nadepnąć żadnego zwierzęcia.
Zewsząd słychać dźwięki lasu: szum roślin, nawoływania zwierząt, brzęczenie owadów, rechot żab. Nasłuchujemy uważnie. Być może w koronach drzew uda się wypatrzeć kolorowe papugi?
Och! Tak się zapatrzyliśmy, że idąc, nie zauważyliśmy liany i trochę się w niej zaplątaliśmy! Teraz trzeba się wyplątać.
O, jakie duże pająki na tym drzewie! Lepiej idźmy dalej!

Trudno oderwać wzrok od kolorowych kwiatów. Jak one pięknie pachną! Wabią zapachem!
Ooo, i ogromne motyle: błękitne, żółte, pomarańczowe! Są bardzo, bardzo duże i taki pięknie tańczą w powietrzu! A tam, w górze na drzewie wisi leniwiec i leniwie rozgląda się wokół. Jego uwagę przykuły małe małpki kapucynki bawiące się na drzewie obok. Biegają, skaczą i krzyczą do siebie.
Jeśli będziemy cicho, może uda nam się zobaczyć innych mieszkańców puszczy?
Idziemy więc dalej, z trudem przedzierając się przez gąszcz. Wszędzie latają owady: jedne malutkie, inne całkiem duże.
O, uwaga! Tam dalej, na tym drzewie po lewej stronie, na grubej gałęzi, leży boa dusiciel. Lepiej omińmy go z daleka.
A wysoko w górze na drzewach rosną wielobarwne storczyki.
Hmm, czy czujecie zapach lodów i słodkich bułeczek? To wanilia. Spójrzcie, jakie ma piękne białe kwiaty.
Hej, widzieliście?! Tam, tam! Na ścieżce jest jakieś zabawne zwierzę! Z wyglądu podobne do świni, ale ten ryjek - to nie ryjek, tylko krótka trąbka. I w dodatku zwierzę to ma grzywę jak koń, tylko trochę krótszą. Ach, to tapir! Patrzcie, jak biegnie – chyba chce popluskać się w wodzie. Truchtając, przegonił pięknego kolibra pijającego nektar z kwiatu.
Chyba powoli będziemy musieli wracać, bo robi się późno. Zatrzymajmy się jeszcze na moment. Może pokaże nam się jaguar? Wypatrujcie wielkiego kociaka w czarne cętki. Nie ma? Może to lepiej, bo mógłby nas upolować na kolację.
A to co za niespodzianka!? Widzicie? To mrówkojad. Chyba jest bardzo głodny. Ile mrówek jest na jego języku!
Na nas naprawdę już czas, bo powoli zapada zmrok. Musimy się pospieszyć, by dojść do naszego obozowiska.
Na szczęście trafiliśmy na miejsce, a więc usiądźmy, czas odpocząć.

Załącznik nr 2

Lynne Cherry
„Wielkie drzewo kapokowe”

Postaci: Narrator, Mężczyzna, Chłopiec, Małpka, Boa, 2 Motyle, Tukan, Żaba, Jaguar, 2 Pancerniki, Mrówkojad, Leniwiec

Narrator: Pewien mężczyzna wędrował przez dżunglę. Choć wcześniej las był ożywiony, pełen skrzeczących ptaków i nawołujących się małp, teraz dookoła panowała cisza, a zwierzęta obserwowały człowieka i zastanawiały się, co go sprowadza. Człowiek zatrzymał się, rozejrzał i spojrzał na wspaniałe drzewo kapokowe rosnące nieopodal. Po chwili podniósł siekierę, którą trzymał w rękach, i uderzył w pień drzewa.
Mężczyzna: Trach, trach, trach.
Narrator: Dźwięki siekiery rozniosły się po lesie. Drewno był bardzo twarde.
Mężczyzna:  Łup, łup, łup.
Narrator:  Mężczyzna otarł pot z czoła.
Mężczyzna:  Trach, łup, trach, łup.
Narrator: Wkrótce mężczyzna przerwał, zmęczony. Usiadł, opierając się o pień drzewa. Zanim się obejrzał, upał i szum lasu ukołysał go do snu. Wtedy wąż boa, który mieszkał na drzewie, po cichu zsunął się po pniu do miejsca, gdzie spał człowiek. Spojrzał na cięcie pozostawione przez siekierę, zbliżył się jeszcze bardziej do śpiącego mężczyzny i zasyczał mu do ucha:
Boa: Sssssenhor, to drzewo czyni cuda. To mój dom, gdzie żyły pokolenia moich przodków. Nie śśśśścinaj go.
Narrator: Nagle dwa motyle sfrunęły z drzewa i usiadły przy uchu mężczyzny.
Motyle: Senhor, my też tu mieszkamy i fruwamy od drzewa do drzewa i z kwiatka na kwiatek, zbierając pyłek. W ten sposób sprawiamy, że wszystkie rośliny w lesie kwitną i rodzą owoce. Widzisz, stworzenia w deszczowym lesie zależą od siebie nawzajem.
Narrator: Za motylami także i grupa małp zeskoczyła z gałęzi położonych wysoko, wysoko, w koronie drzewa.
Małpa: Senhor, widziałyśmy, co robi człowiek. Ścina jedno drzewo, a potem wraca po następne i następne. Korzenie tych wielkich drzew uschną i nie zostanie nic, co podtrzymywałoby ziemię. Kiedy nadejdą ulewne deszcze, grunt osunie się i las stanie się pustynią.
Narrator: Z drzewa sfrunął tukan.
Tukan: Senhor! Nie wolno ci ściąć tego drzewa. My, tukany, lecąc nad lasem widziałyśmy, co dzieje się, gdy człowiek wycina puszczę. Ludzie budują tu domy, rozpalają ogień, aby przygotować grunt pod uprawy. Wkrótce nic tu nie zostanie. I wtedy tam, gdzie kiedyś było życie i piękno, zostaną tylko dymiące zgliszcza.
Narrator: Także kilka małych żabek przysiadło na krawędzi liścia. Skrzeczącymi głosami zaczęły przemawiać do człowieka.
Żabka: Senhor, jeśli zetniesz to wspaniałe drzewo kapokowe, uczynisz wielu z nas bezdomnymi. Zrujnowany las to zrujnowane życia.
Narrator: Na jednej z gałęzi spał także jaguar. Ponieważ jego cętkowane futro przypominało plamki słońca błyszczące wśród liści, nikt go dotychczas nie zauważył. Teraz jaguar zeskoczył z konaru, cicho podszedł do śpiącego mężczyzny i zawarczał.
Jaguar: Senhor, drzewo kapokowe jest domem dla wielu zwierząt i ptaków. Jeśli je zetniesz, gdzie znajdę obiad?
Narrator: Także dwa pancerniki dołączyły do swych towarzyszy mieszkających w lesie i powiedziały:
Pancerniki: Senhor, czy wiesz, czego potrzebują wszystkie żywe istoty? Tlenu! A czy wiesz, co wytwarzają drzewa?  Tlen! Jeśli wytniesz las, zniszczysz coś, co daje nam życie!
Narrator: Do śpiącego mężczyzny podszedł mrówkojad.
Mrówkojad: Senhor, ścinasz to drzewo nie myśląc o przyszłości. A z pewnością wiesz, że co stanie się jutro, zależy od tego, co robimy dziś. Inny człowiek każe ci wyciąć to piękne drzewo, bo nie myśli o swoich dzieciach, którym przyjdzie żyć w świecie bez drzew.
Narrator: Leniwiec zaczął schodzić na ziemię, jak tylko zobaczył idącego człowieka, ale dopiero teraz udało mu się zejść. Jak już stanął na ziemi, odezwał się swoim głębokim, leniwym głosem:
Leniwiec: Sehnoooor! Ile warte jest pięęęękno? Czy moooożesz bez niego żyć? Jeśli zniszczysz uroooodę deszczowego lasu, czym nacieszysz swe ooooko?
Narrator: Wreszcie i mały chłopiec z plemienia Yanomami, które żyło w dżungli, uklęknął obok mężczyzny i wyszeptał:
Chłopiec: Senhor, kiedy się obudzisz, spójrz, proszę, na nas innym wzrokiem.
Narrator: W tym momencie mężczyzna zbudził się. Ujrzał przed sobą dziecko lasu i wszystkie stworzenia, których życie zależało od wielkiego drzewa kapokowego. Dopiero teraz zobaczył, jakież to cudowne i rzadkie zwierzęta! Dostrzegł także, jak wiele różnorodnych roślin zwieszało się z gałęzi wielkiego drzewa oraz przeświecające przez nie promienie słoneczne! Poczuł słodki zapach kwiatów i lekką mgiełkę na twarzy. Ale nie usłyszał żadnego dźwięku, bo wszystkie zwierzęta milczały, wpatrzone w niego. Mężczyzna podniósł się i chwycił siekierę. Uniósł ramię i zamachnął się. Nagle stanął. Odwrócił się i spojrzał na chłopca i zwierzęta i zawahał się, opuścił siekierę i począł iść z powrotem w stronę skraju lasu.

Opracowała Małgorzata Ludwichowska, Barbara Wojtyra (Przedszkole 140 „Pod Platanem”)